Nós Imeachta sa Chúirt Chuarda – Coiriúil

Tá an tír roinnte ina hocht gcuaird ó thaobh na Cúirte Cuarda de agus cumhdaíonn gach cuaird díobh réigiún ad hoc de chuid an stáit.

Is é atá sa Chúirt Chuarda, Uachtarán na Cúirte agus 37 gnáthbhreitheamh.

Bíonn Breitheamh Cuarda amháin sannta do gach cuaird ach amháin i gcuaird Bhaile Átha Cliath agus Chorcaí. Is féidir 10 mbreitheamh a shannadh do chuaird Bhaile Átha Cliath agus 3 do chuaird Chorcaí.

Is comhalta ex-officio den Chúirt Chuarda é/í Uachtarán na Cúirte Cuarda.

Tá de dhualgas ar Uachtarán na Cúirte Cuarda, ar breitheamh breise é de chuid na hArd-Chúirte a chinntiú gur ionann ualach oibre Cúirte Cuarda idir an iomad breithiúna agus go dtéitear i mbun gnó go pras.

Cé na gnóthaí coiriúla a bpléann an Chúirt Chuarda leo?

Éisteann an Chúirt Chuarda gnóthaí coiriúla ar dhíotáil, seachas coireanna áirithe tromchúiseacha a thriailtear sa Phríomh-Chúirt Choiriúil nó sa Chúirt Choiriúil Speisialta.

Is sa Chúirt Chuarda is mó a phléitear le cionta indíotáilte. Triailtear iad os comhair breithimh agus giuiré agus áirítear leo cionta amhail buirgléireacht, cineálacha áirithe ionsaithe, gadaíocht, cionta tromchúiseacha drugaí agus ionsaí gnéasach. An Phríomh-Chúirt Choiriúil a phléann le cionta amhail dúnmharú, éigniú, tréas agus píoráideacht. Is féidir cionta sceimhlitheoireachta agus cionta ina bhfuil gné coiriúlachta eagraithe a éisteacht sa Chúirt Choiriúil Speisialta neamh-ghiúiré.

Is féidir cinntí de chuid na Cúirte Cuarda a achomharc sa Chúirt Achomhairc.

Conas a thugtar gnóthaí coiriúla os comhair na Cúirte Cuarda?

Is é Stiúrthóir na nIonchúiseamh Poiblí (DPP) a thugann bunús na gcásanna coiriúla os comhair na Cúirte Cuarda. In amanna, féadann comhlachtaí eile amhail na Coimisinéirí Ioncaim nó an tÚdarás Sláinte agus Sábháilteachta ionchúisimh a thionscnamh.

Is sa Chúirt Dúiche a chuirtear tús le gach cás coiriúil a bpléann an Chúirt Chuarda leo. Cuirtear cásanna ar aghaidh ón gCúirt Dúiche go dtí an Chúirt Chuarda ar phléadáil shínithe chiontachta nó ar ordú leis an gcás a chur ar aghaidh i gcomhair trialach.

Nuair a chuirtear cás ar aghaidh i gcomhair trialach, seirbheálann an DPP leabhar fianaise ar an gcúisí sa Chúirt Dúiche. Cuimsítear sa leabhar seo an fhianaise ar fad a bhfuil rún ag na cúisitheoirí a chur i láthair na cúirte, mar shampla, ráiteas faoi na cúisimh i gcoinne an chúisí agus liosta finnéithe a bhfuil rún ag an DPP iad a ghlaoch.

Nuair a chuirtear duine ar aghaidh chuig an gCúirt Chuarda i gcomhair trialach, éisteann breitheamh agus giúiré an cás. Féadann duine cúisithe a shocrú go n-athróidh sé/sí a phléadáil go dtí ciontach agus deireadh a chur leis an ngá a bheadh le triail.

Má théann an triail ar aghaidh, tugann an breitheamh treoir don ghiúiré ar ghnóthaí dlí agus déanann an giúiré cinneadh ar na fíricí agus tugann a mbreith.